Miłość Chrystusa przynagla mnie, abym głosił Ewangelię
Maria Kantor
W Roku św. Pawła jubileuszowe – XX Spotkanie Stowarzyszenia Koordynatorów Katolickich Szkół Ewangelizacji z Europy (ACCSE/2000) odbyło się na Gibraltarze w dniach 30 kwietnia – 3 maja 2009 r. Zostało przygotowane przez Henry’ego Earle’a z Diecezjalnego Duszpasterstwa Młodzieży na Gibraltarze. Tematem spotkania były słowa Apostoła Narodów: „Miłość Chrystusa przynagla mnie, abym głosił Ewangelię”. Spotkanie zgromadziło 25 osób z 10 krajów. Głównymi mówcami byli o. Tom Forrest CSsR z Waszyngtonu, o. Jim Birmingham z Irlandii i ks. Paul Bear, wikariusz generalny Gibraltaru.
Siostra Mary O’Duffy, dyrektor ACCSE/2000 Europa, otrzymała list od Ojca Świętego Benedykta XVI o następującej treści:
„Ojciec Święty z radością przyjął informację o XX spotkaniu Stowarzyszenia Koordynatorów Katolickich Szkół Ewangelizacji ACCSE/2000 Europa na Gibraltarze w dniach 30 kwietnia – 3 maja 2009 r. i przesyła wszystkim jego uczestnikom serdeczne pozdrowienia. Zauważając wybór tematu Pawłowego na tegoroczne spotkanie: «Miłość Chrystusa przynagla mnie, abym głosił Ewangelię», Jego Świątobliwość zachęca Was do czerpania inspiracji z niestrudzonych wysiłków tego wielkiego Apostoła, którego dwutysięczną rocznicę urodzin obchodzimy w tym roku. Tak jak życie św. Pawła zostało przemienione przez jego spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem na drodze do Damaszku, tak życie współczesnych mężczyzn i kobiet otrzymuje radykalnie nowy kierunek, gdy poznają i pokochają Chrystusa naszego Zbawiciela. Jednak jakże mieli usłyszeć dobrą nowinę zbawienia, gdy im nikt nie głosił i jakże mogło się to stać, jeśli głosiciel nie został posłany (por. Rz 10, 14-15)? Zatem Ojciec Święty zachęca Was do podejmowania wysiłków promowania ewangelizacji we współczesnej Europie, by coraz więcej ludzi odkryło radość poznania i pokochania Chrystusa poprzez życiodajne spotkanie z przesłaniem Ewangelii.
Powierzając Was wszystkich wstawiennictwu Maryi, Pani Europy, gdy gromadzicie się w Jej sanktuarium, Ojciec Święty z radością udziela swego apostolskiego błogosławieństwa”.
Dwudzieste ACCSE/2000 Europa było okazją do dzielenia się pracą ewangelizacyjną w różnych krajach Europy, a szczególnie na Gibraltarze, gdzie Kościół katolicki obchodzi 700-lecie sanktuarium Matki Bożej, Pani Europy, i do wskazania nowych wyzwań, przed którymi stoi Europa. W czasie całego spotkania uczestnicy polecali Bogu zmarłego w lutym 2009 r. jezuitę o. Manuela Casanovę z Hiszpanii, pierwszego dyrektora ACCSE/2000.
O. Tom Forrest, dyrektor dzieła Nowa Ewangelizacja, przedstawił nowy projekt ewangelizacji do roku 2033 – Wielkiego Jubileuszu Śmierci i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. W związku z tym postanowiono zmienić nazwę Stowarzyszenia na ACCSE/2033. Nowy projekt, obejmujący 21 lat przygotowań do roku 2033, zakłada skierowanie uwagi całego świata na tajemnicę Zbawienia. Pierwsze 3 lata to czas planowania. Rok 2012 ma ukazać objawienie mądrości Chrystusa przemawiającego do uczonych w świątyni jerozolimskiej. Następny okres został podzielony na dwie nowenny, pierwsza 2012-2021 będzie poświęcona mobilizacji ewangelizacyjnej kapłanów i biskupów, a nowenna 2021-2030 – ponownej katechizacji i mobilizacji świeckich do głoszenia Dobrej Nowiny. Lata 2030-33 powinny być poświęcone refleksji nad 3-letnią publiczną posługą Jezusa, a Rok Jubileuszowy 2033 – wielkim świętowaniem Misterium Zbawienia.
Szczególnym wydarzeniem naszego pobytu na Gibraltarze była wizyta i Msza św. w sanktuarium Matki Bożej, Pani Europy i Patronki Gibraltaru w dniu 1 maja 2009 r. Mszę św. celebrował bp Charles Caruana z Gibraltaru. Opowiedział nam dzieje kultu figury Maryi z Dzieciątkiem i przedstawił obchody 700-lecia kultu Matki Bożej, Pani Europy, które to sanktuarium obchodzi w tym roku (główna uroczystość, z udziałem kard. José Saraiva Martinsa – wysłannika Benedykta XVI, emerytowanego prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, odbyła się 5 maja).
Historia kultu Maryi na Gibraltarze rozpoczyna się w roku 1309, kiedy król Hiszpanii Ferdynand IV odbił Gibraltar z rąk muzułmańskich. Po tym zwycięstwie król złożył dziękczynienie Bogu i poświęcił kontynent europejski Matce Chrystusa, nadając Jej tytuł Pani Europy. Równocześnie przekształcił starożytny meczet znajdujący się na najdalszym południowym krańcu skały gibraltarskiej w katolickie sanktuarium, gdzie umieszczono niewielką figurę Maryi. W 1333 r. muzułmanie ponownie zajęli Gibraltar i katolicy musieli przenieść się do Hiszpanii, zabierając ze sobą figurę Maryi. Henryk IV, wnuk Ferdynanda IV, odbił Gibraltar w 1462 r. i ponownie sprowadził jej mieszkańców. Dobudowali dużą kaplicę do wschodniego muru meczetu i cały teren stał się sanktuarium Pani Europy. W XV wieku umieszczono w nim figurę Dziewicy z Dzieciątkiem. Była to niewielka drewniana rzeźba, pomalowana w kolorze czerwieni, błękitu i złota. Figura przedstawiała Maryję z Jezusem na kolanach siedzącą na prostym krześle. Na ich głowach były korony, a Maryja trzymała w prawej ręce berło z trzema kwiatami oznaczającymi Miłość, Prawdę i Sprawiedliwość. W ciągu dwustu lat sanktuarium zyskało sławę i popularność, zwłaszcza wśród marynarzy, którzy salutowali na cześć Pani Europy, przepływając przez Cieśninę Gibraltarską.
W 1540 r. tureccy piraci złupili sanktuarium i miasto, lecz figura Maryi ocalała. Nieszczęście spadło w 1704 r., kiedy flota brytyjsko-holenderska zdobyła Gibraltar. Złupili sanktuarium, a figurę zrzucili ze skały. Pozbierane części figurki zostały zabrane do Algeciras w Hiszpanii. Figurę Pani Europy umieszczono w kaplicy, którą nazwano na Jej cześć. Staraniem bp. Scandelli figura Maryi powróciła na Gibraltar w 1864 r. Zbudowano nową tymczasową kaplicę, gdzie umieszczono figurę. Sanktuarium zajęło wojsko. W 1940 r. Gibraltar stał się fortecą wojskową i cała ludność cywilna została ewakuowana na czas wojny najpierw do francuskiego Maroka, a następnie do Anglii, Irlandii Północnej, na Jamajkę i Maderę (pozostali tylko mężczyźni zaangażowani w służby wojskowe). Figura Maryi została przeniesiona do katedry, gdzie bezpiecznie przetrwała wojnę. Kościół katolicki na Gibraltarze odzyskał sanktuarium w 1961 r., a 7 października 1967 r. figura Maryi, Pani Europy, powróciła do swego sanktuarium, eskortowana przez Regiment Gibraltarski.
Tytuł „Pani Europy i Patronki Gibraltaru” oficjalnie zatwierdził Jan Paweł II w 1979 r. Wtedy także bp Rapallo poprosił Stolicę Apostolską o zmianę daty święta patronalnego na dzień 5 maja, gdy dowiedział się, że ten dzień będzie obchodzony jako Dzień Europy. Historycznie święto Maryi Pani Europy było obchodzone 15 sierpnia, ale bp Scandella zmienił je na 30 maja. Bp Rapallo poświęcił nowe sanktuarium 5 października 1980 r. Uroczystość koronacji figury Pani Europy miała miejsce 10 maja 1995 r. W roku 2002 została ona zabrana do Rzymu. Zorganizowano wtedy dużą pielgrzymkę wiernych z Gibraltaru. Ojciec Święty Jan Paweł II osobiście ukoronował i poświęcił figurę na audiencji generalnej. Od 5 maja 2008 do 5 maja 2009 r. diecezja gibraltarska świętowała jubileusz 700-lecia kultu Maryi Pani Europy i Patronki Gibraltaru. W swoim liście z tej okazji Ojciec Święty Benedykt XVI przypomniał słowa swego poprzednika Jana Pawła II z adhortacji apostolskiej „Ecclesia in Europa”:
„Czuwaj nad Kościołem w Europie:
niech będzie odzwierciedleniem
Ewangelii;
niech będzie autentycznym
miejscem komunii;
niech żyje swoją misją
głoszenia, celebracji i służby
Ewangelii nadziei
dla pokoju i radości wszystkich”.
Autorka była uczestnikiem spotkania ACCSE/2000 na Gibraltarze.
"Niedziela" 28/2009